Agencja Moody’s opublikowała raport ze swojej analizy firm fasadowych. Pod uwagę brano podział według krajów i najbardziej typowe „czerwone flagi” sugerujące, że dana firma została stworzona do ukrytych celów. Analizie poddano aż 472 mln firm posługując się informacjami dostępnymi w oficjalnych rejestrach oraz raportami finansowymi. Badając tak dużą liczbę firm pod kątem tych samym kryteriów, agencja Moody’s doszła do zaskakujących wniosków.
W analizie brano pod uwagę takie informacje jak nietypowa liczba dyrektorów, masowa rejestracja firm pod tym samym adresem, ryzyko jurysdykcyjne, okres przez jaki firma pozostaje uśpiona i nie wykazuje żadnych aktywności, anomalie finansowe, ponadprzeciętną liczbę beneficjentów rzeczywistych, a także powiązania strukturalne z innymi firmami. Pod sprawdzeniu 472 mln firm, agencja odnalazła łącznie 21 mln alertów sugerujących istnienie firmy fasadowej. 19 mln firm posiada jeden alarmujący czynnik, a wśród 900 tys. firm wskazano na co najmniej dwa czynniki ryzyka. Dane pokazują stan na listopad 2023 r. Na szczególną uwagę zasługuje Wielka Brytania, gdzie odnaleziono niemal 5 mln „czerwonych flag”. Innym przykładem może być Panama. W tym kraju odnotowano zastrzeżenia do ponad 47% firm.
Agencja Moody’s wskazuje na kilka interesujących wyników. Jak wspomniałem na wstępie, ponad 22 tys. firm podało piramidy w Egipcie jako adres rejestracyjny swojej firmy. Natomiast w RPA około 61 tys. firm posiada ten sam adres rejestracyjny wskazujący na budynek mieszkalny. Nieco mniejszą liczbę firm zarejestrowanych pod tym samym adresem zauważono w Hiszpanii. W tym kraju zidentyfikowano 8 tys. firm posiadających taki sam adres. Na uwagę zasługuje dodatkowa cecha, a mianowicie w nazwie każdej z wspomnianych 8 tys. firm znajduje się chińska nazwa.
Agencja przyjrzała się także informacjom o wieku osób pełniących funkcje dyrektorskie. Zakres wieku także jest zaskakujący. Odnaleziono tysiące przypadków firm, w których dyrektor miał mniej niż 5 lat. W przypadku 30 tys. firm, wiek wynosił więcej niż 100 lat. Rekord ustanowiła jedna firma, w której jeden z dyrektorów aktualnie miałby mieć dokładnie 942 lata.
Biorąc pod uwagę funkcje dyrektorskie, to pod tym względem zdecydowanie wyróżniają się Włochy i Hiszpania. Koncentracja osób pełniących role dyrektorskie zdecydowanie dominuje na tle innych krajów. Ogólna średnia wynosi 1,5 dyrektora na firmę. Idąc w stronę kolejnych skrajności, odkryto jedną osobę pełniącą aż 5751 stanowisk w 2883 różnych firmach. A jedna firma posiada 292 dyrektorów!
Gdyby spojrzeć na poszczególne sektory, w których badane firmy prowadzą swoją działalność, to wyróżnia się tutaj sektor biznesowy z 3,6 mln alertów, sektor handlu hurtowego z 1,5 mln alertów, a także handel detaliczny rejestrujący 1,5 mln alertów. W tym miejscu warto przytoczyć za agencją Moody’s przykład chińskiego producenta odzieży. Według dostępnych informacji, w 2019 r. wygenerował przychody przekraczające 2 mln dolarów. Dokonał tego mając tylko jednego pracownika.
Tworzenie firm fasadowych nie zawsze musi oznaczać zamiary balansujące na granicy prawa lub jego łamanie. Jednak w większości przypadków, za tworzeniem firm fasadowych może kryć się agresywne unikanie płacenia podatków oraz pranie pieniędzy pozyskanych z nielegalnego źródła. niewątpliwie sprzyjają temu globalne powiązania pomiędzy organizacyjne pomiędzy firmami działającymi w różnych jurysdykcjach, często tych wysokiego ryzyka.
Jak sytuacja wygląda w Polsce według raportu agencji Moody’s? W naszym kraju rozpoznano 14 404 czynniki ryzyka sugerujące istnienie firm fasadowych. W tym 403 „czerwone flagi” odnoszące się do funkcji dyrektorskich, 568 flag dla złożoności struktury własnościowej, 2051 flag dla powiązań z jurysdykcjami wysokiego ryzyka, jedynie 2 flagi odnoszące się do masowych rejestracji pod tym samym adresem, 64 flagi dotyczące anomalii związanych z wiekiem, 0 flag dla firm tzw. uśpionych – bez oznak aktywności biznesowej, aż 11 316 flag zgłoszonych pod względem anomalii finansowych – na przykład przychody znacznie wykraczające poza wartość spodziewaną dla danej branży.
Źródło: agencja Moody’s, Fot. Unsplash
