Za kilka miesięcy, a dokładnie od 1 czerwca 2024 r. podmioty takie jak banki, firmy leasingowe, instytucje pożyczkowe, natarisze czy dostawcy usług telekomunikacyjnych rozpoczną werfykację numerów PESEL swoich klientów w rejestrze zastrzeżeń. Rejestr funkcjonuje od 17 listopada 2023 r. Od tamtego dnia do 21 lutego 2024. zastrzeżono 2 003 500 numerów PESEL. W przypadku 37 700 numerów, ich właściciele podjęli decyzję o wycofaniu zastrzeżenia. Takie liczby podaje Centralny Ośrodek Informatyki.
Podmioty zobowiązane do weryfikacji numeru PESEL będą musiały sprawdzać czy PESEL klienta nie znajduje się w rejestrze zastrzeżeń. W przypadku pominięcia tego obowiązkowego kroku i jednoczesnego wystąpienia nadużycia po stronie klienta, jak na przykładu wyłudzenie kredytu w wyniku kradzieży danych osobowych, taki podmiot zamknie sobie możliwość dochodzenia roszczeń. ERIF Biuro Informacji Gospodarczej kieruje swój komunikat do wspomnianych podmiotów, których obejmuje nowe prawo, by wdrożyły w swojej działalności odpowiednią proceduję weryfikacji jeszcze przed 1 czerwca 2024.
Obowiązek weryfikacji numeru PESEL w rejestrze zastrzeżeń nie spowoduje, że kradzież danych i zaciąganie pożyczek przez osobę nieuprawnioną w w wyniku kradzieży danych wyeliminuje zupełnie ten problem. Jednak bez wątpienia będzie to dodatkowa warstwa ochronna, której użycie zmniejsza prawdopodobieństw wystąpienia takiego przestępstwa. Dane opublikowane przez Związek Banków Polskich pokazują, że konsumenci mogą mieć uzasadnione obawy o bezpieczeństwo swoich danych osobowych. W 2023 r. próbowano wyłudzić kredyty na łączną wartość 296 mln zł. Udaremniono 9,7 tys. prób posłużenia się skradzionymi dokumentami w celu zaciągnięcia kredytu w imieniu innej osoby. Przewiduje się, że liczby transakcji oszukańczych czy wyłudzonych kredytów będą wzrastać w kolejnych latach. Wpływ na tę sytuację będzie mieć tworzenie coraz bardziej wyszukanych sposobów oszustw. Niewątpliwie dalszy rozwój sztucznej inteligencji może jedynie ułatwić kolejne wyłudzenia, jeżeli nie będą wdrażane odpowiednie rozwiązania minimalizujące skalę tego zjawiska.
Na dzisiaj rejestr nie spełnia swojej roli w pełni, bowiem podmioty objęte obowiązkiem, będą zobligowane do weryfikacji każdego klienta od 1 czerwca 2024 r. Wśród nich znajdą się największe komercyjne instytucje finansowe, a także mniejsze firmy pożyczkowe. Pełne wdrożenie rozwiązania pozwoli na ograniczenie skali oszustw polegających na kradzieży danych i wyłudzaniu kredytów. Wszelkie niezbędne informacje o tym w jaki sposób uzyskać dostęp do rejestru zastrzeżeń PESEL przez podmioty zobowiązane, znajdują się na stronie Ministerstwa Cyfryzacji.
Źródło: ERIF BIG, Fot. Unsplash
