Główna instytucja unii gospodarczej i walutowej w Unii Europejskiej. Europejski Bank Centralny (EBC) w szczególności odpowiada za emisję euro, utrzymanie stabilności cen, a także nadzorowanie systemów bankowych krajów należących do strefy euro. EBC zrzesza wszystkie banki centralne z państw członkowskich UE, z którymi włącznie tworzy Europejski System Banków Centralnych. Z kolei wraz z bankami centralnymi ze strefy euro, EBC tworzy Eurosystem.
Europejski Bank Centralny funkcjonuje od 1 czerwca 1998 r. Zgodnie z art. 127 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), EBC utrzymuje stabilność cen, wspiera ogólne polityki gospodarcze w UE oraz działa w poszanowaniu zasady otwartej gospodarki rynkowej z wolną konkurencją. W treści TFUE wymieniono podstawowe zadania EBC, do których należą definiowanie i urzeczywistnianie polityki pieniężnej UE, przeprowadzanie operacji walutowych, utrzymywanie i zarządzanie oficjalnymi rezerwami walutowymi państw członkowskich UE, a także popieranie należytego funkcjonowania systemów płatniczych.
EBC posiada wyłączne uprawnienie do emisji banknotów euro. Państwa członkowskie, po uzyskaniu zgody EBC, mogą emitować monety euro w określonej wielkości emisji. Ponadto EBC odpowiada za gromadzenie niezbędnych danych statystycznych obejmujących zakres swojej działalności, przyznaje oraz cofa zezwolenia dla instytucji kredytowych, a także pełni szereg funkcji nadzorczych oraz kontrolnych określonych szczegółowo w przepisach prawa europejskiego.
Realizacja zadań banku centralnego w Unii Europejskiej odbywa się przez władze banku, na które składają się 3 organy: Rada Prezesów, Zarząd oraz Rada Ogólna.