Organ powołany na podstawie ustawy, będący osobą prawną, której główną rolą jest dbanie o prawidłowe działanie systemu bankowego, a także prowadzenie bieżącej polityki pieniężnej danego państwa. W przypadku Polski funkcję banku centralnego pełni Narodowy Bank Polski, powołany na mocy Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (NBP). Ponadto na funkcjonowanie banku centralnego wskazuje również Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. oraz Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe.
Zgodnie z treścią ustawy o NBP, zadaniem banku centralnego jest utrzymanie stabilnego poziomu cen. Realizacja tego celu odbywa się przede wszystkim przez organizowanie rozliczeń pieniężnych, prowadzenie gospodarki rezerwami dewizowymi, prowadzenie działalności dewizowej w granicach określonych ustawami, prowadzenie bankowej obsługi budżetu państwa, regulowanie płynności banków oraz ich refinansowanie, kształtowanie warunków niezbędnych dla rozwoju systemu bankowego, emitowanie znaków pieniężnych obowiązujących w kraju jako jedyny uprawniony do tego podmiot, a także realizacja innych zadań wskazanych w ustawie.
Narodowy Bank Polski składa się z trzech podstawowych organów, którymi są Prezes NBP, Rada Polityki Pieniężnej oraz Zarząd NBP. Zadania banku centralnego w Polsce wykonywane są przez jego Centralę oraz inne jednostki organizacyjne.
