Zjawisko z bankowości polegające na odmowie wykonania dyspozycji przelewu transgranicznego lub jego odbioru w EUR mające miejsce pomiędzy podmiotami zlokalizowanymi w państwach Jednolitego Obszaru Płatności w Euro (SEPA). Jest to sytuacja, w której wykonanie przelewu w EUR nie dochodzi do skutku, ponieważ rachunek bankowy płatnika lub odbiorcy przelewu nie znajduje się w tym samym państwie członkowskim obszaru SEPA.
Zgodnie z obowiązującym Rozporządzeniem SEPA z 2014 r. (Rozporządzenie Rady (UE) Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 260/2012 z dnia 14 marca 2012 r. ustanawiające wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do poleceń przelewu i poleceń zapłaty w euro oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 924/2009), odmowa wykonania lub odbioru przelewu ze względu na państwo członkowskie jest niezgodna z założeniami SEPA, a jednocześnie oznacza złamanie przywołanych przepisów. Ograniczanie możliwości rozliczenia w ramach obszaru SEPA ze względu na państwo pochodzenia rachunku bankowego jest złamaniem zasady zdolności odbiorczej (art. 3 Rozporządzenia) i zasady dostępności płatniczej (art. 9 Rozporządzenia). Stosowanie dyskryminacji numeru IBAN ze względów terytorialnych jest faktyczną przeszkodą w sprawnym funkcjonowaniu SEPA.
Przykładem sytuacji, w której dochodzi do dyskryminacji IBAN jest odmowa wypłaty wynagrodzenia pracownikowi zatrudnionemu w państwie innym niż państwo pochodzenia (jednak nadal znajdującym się w obszarze SEPA) na rachunek bankowy pracownika wydany przez instytucję finansową w państwie pochodzenia. Pracodawca w Niemczech odmawia przyjęcia rachunku bankowego pracownika, który został wydany przez bank w Polsce. Pracodawca nie akceptuje polskiego numeru IBAN, ponieważ rozpoczyna się od kodu PL, zamiast DE. Pracodawca ten akceptuje od swoich pracowników wyłącznie numery IBAN rozpoczynające się od DE. Jest to tylko przykład, a sytuacji dotyczących dyskryminacji jest więcej i mogą występować w różnych konfiguracjach. Wspólnym powodem niewykonania przelewu jest państwo wydania rachunku IBAN, inne niż państwo wydania rachunku płatnika / odbiorcy przelewu w EUR.
Dyskryminacja numerów IBAN ogranicza swobodę dokonywania płatności w SEPA z dowolnego państwa będącego członkiem tego obszaru, a także swobodę posiadania wyłącznie jednego numeru IBAN (jeżeli posiadacz rachunku IBAN dokonuje rozliczeń wyłącznie w EUR). Jest to sytuacja niedozwolona, a wszelkie nadużycia w zakresie takiej formy dyskryminacji mogą być zgłaszane zarówno przez konsumentów, przedsiębiorców, instytucje finansowe lub inne podmioty zaangażowane do odpowiednich organów w danym państwie członkowskim SEPA. W przypadku Polski takim organem jest Komisja Nadzoru Finansowego (KNF).